Als er geen testament is

Werking van het wettelijke erfrecht

Als de overledene geen testament heeft geldt het wettelijk erfrecht. De wet bepaalt wie dan de erfgenamen zijn.. Wettelijk gezien bestaan er een aantal groepen van erfgenamen. Zijn er geen erfgenamen in de eerste groep dan wordt er gekeken of er erfgenamen in een volgende groep zijn enzovoort. De groepen zijn (opvolgend):

Groep 1. De gehuwde of geregistreerde partner en/of kinderen.
Groep 2. Ouders en/of broers en zussen
Groep 3. Grootouders en hun afstammelingen.
Groep 4. Overgrootouders en hun afstammelingen.

Als de gehuwde of geregistreerde partner samen met de kinderen tot de groep van erfgenamen behoort is de wettelijke verdeling van toepassing. In dat geval zijn de kinderen samen met de langstlevende de erfgenamen, maar wordt de langstlevende (kan ook de stiefouder zijn) enig eigenaar op grond van de wettelijke verdeling. Lees hier meer over de wettelijke verdeling.
Zijn er in geen van de vier groepen erfgenamen dan vervalt de nalatenschap aan de staat.

Samenwoners opgelet: Woont u samen dan bent u volgens de wet geen erfgenamen van elkaar.

Plaatsvervulling

Indien een erfgenaam is overleden, onterfd is of de erfenis heeft verworpen treden diens afstammelingen gezamenlijk in de plaats van hun ouder. Dit wordt plaatsvervulling genoemd.
Heeft de overleden erfgenaam bijvoorbeeld drie kinderen dan erft ieder kind 1/3 deel van het oorspronkelijke erfdeel.

Aanwas

Zijn er geen afstammelingen bij de erfgenamen die had verworpen, overleden of onterfd is dan spreken we van aanwas. Het erfdeel wast aan bij de overige erfgenamen. Bijvoorbeeld: er zijn drie broers die erven. Eén broer is reeds overleden en heeft geen kinderen, het erfdeel van de overleden broer wast aan bij de andere twee broers. Ieder erft dan dus 1/3 + de helft van 1/3= 2/6 + 1/6= 3/6= ½ .

Gehuwd zijn zonder kinderen

Er kan een ongewenste vererving voorkomen als twee partners kort na elkaar komen te overlijden. De wettelijke vererving zorgt er dan voor dat het gehele vermogen van de beide echtelieden geheel terecht komt bij de familie van de laatst overledene. Immers bij het eerste overlijden erft de langslevende en bij het tweede overlijden de erfgenamen van de langstlevende. Het is aan te bevelen dat gehuwden zonder kinderen hieraan in een testament aandacht besteden.